10 dingen die je moet weten over het bloemstilleven van Jacob Vosmaer

Het Rijksmuseum is vanaf 1 juni weer open. En als je dan de Eregalerij bezoekt, kun je genieten van een nieuwe aanwinst: het schilderij Bloemstilleven met een keizerskroon in een stenen nis (1613) van Jacob Vosmaer. 10 dingen over waarom dit schilderij zo bijzonder is.

1. Jacob Woutersz Vosmaer was een vooraanstaande schilder van bloemstillevens in Delft

Hoewel hij nu niet meer zo bekend is, was hij in zijn eigen tijd zeer succesvol. Zijn naam komt in 1613 voor het eerst voor op de lijst van meesterschilders van het Delftse gilde. Zijn schilderijen werden destijds voor hoge bedragen verkocht.
1 Gezicht op Delft, Jan Brueghel (II), 1611 - 1678


2. Minder dan tien bloemstillevens van Vosmaer zijn bekend

Het Bloemstilleven met een keizerskroon in een stenen nis wordt beschouwd als zijn beste werk.
2


3. De oranje keizerskroon in het midden van het boeket is een echt spektakelstuk

Op het schilderij is een pracht aan zeldzame en kostbare bloemen is te zien. De oranje keizerskroon uit Azië torent boven de rest uit. Deze bloem was slechts enkele decennia eerder vanuit Turkije via Wenen in Europa geïntroduceerd.
3


4. Vosmaer schilderde het boeket op tropisch hout.

Vosmaer schilderde op een brede plank tropisch hout, alleen aan de zijkanten voegde hij een strookje eikenhout toe. Ook dit maakt het schilderij exotisch en bijzonder.
4


5. De bloemen die je op het schilderij ziet, bloeien niet tegelijkertijd

Dat zie je terug op meer bloemstillevens. Jacob Vosmaer heeft onder meer rozen, irissen, tulpen, anjers en een kievitsbloem geschilderd. Hij besteedde veel aandacht aan het volume en compositie van het boeket, en hield zelfs rekening met de gekromde stelen, gekrulde bladeren en de kleuren.
5


6. Je aandacht gaat niet alleen uit naar het boeket, ook de omgeving

De kleine muis, het subtiele gebruik van licht, de scheuren in de muur en de gevallen bloemblaadjes zorgen ervoor dat het lijkt alsof het schilderij tot leven komt.
6


7. Het bloemstilleven is een typisch Nederlands genre

De Vlaming Jan Brueghel de Oude was de eerste kunstenaar in de Nederlanden die zich specialiseerde in het schilderen van boeketten. Daarna ontwikkelden Noord-Nederlandse kunstenaars als Ambrosius Bosschaert, Jacques de Gheyn en Roelant Savery het genre verder en brachten het tot grote bloei.
7 Stilleven met bloemen in een Wan-li vaas, Ambrosius Bosschaert, 1619


8. De bloemboeketten van Jacob Vosmaer vormen de schakel tussen de Vlaamse en Hollandse stillevens.

Kijk maar eens naar het verschil tussen het schilderij van Vosmaer en het bloemstilleven uit het atelier van Jan Brueghel de Oude.
8 Stilleven met bloemen, Jan Brueghel (I) (atelier van), 1600 - 1630


9. Afgelopen week is het schilderij geïnstalleerd in de Eregalerij

Dat ging geheel volgens de richtlijnen van het RIVM. Op de Eregalerij is het vanaf 1 juni voor iedereen te zien.
9


10. Het aankopen van nieuwe werken als deze zijn alleen mogelijk dankzij steun van fondsen en begunstigers.

De verwerving van het bloemstilleven is vorig jaar tot stand gekomen dankzij het Mondriaan Fonds, het Nationaal Aankoopfonds van het ministerie van OCW, de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Nationaal Fonds Kunstbezit en haar Themafonds zeventiende-eeuwse schilderkunst en een bijdrage uit het Prins Bernhard Cultuurfonds), de BankGiro Loterij, de Rijksmuseum International Circle en een particuliere schenker.
10