10 x Katten in het Rijksmuseum

De Hermitage in Sint-Petersburg heeft al meer dan 270 jaar katten in dienst die ’s nachts het museum bewaken. In het Rijksmuseum hebben nooit katten gewoond. Alleen honden maakten tot het midden van de twintigste eeuw deel uit van het personeel. Zo was Rex bijvoorbeeld de trouwe metgezel van de nachtwaker. Gelukkig zijn er wel veel geportretteerde katten in het museum. Van schilderijen tot vuurbokken en van 18de-eeuwse strips tot nachtlampjes. Dit zijn de meest bijzondere katten uit de Rijksmuseumcollectie.

1. Dit is de meest populaire kat uit de collectie van het Rijksmuseum

Waarom? Heb jij ooit een kat en een aap de armen in elkaar zien slaan? Ik niet en de bezoekers van het museum ook niet. Dagelijks wordt deze kat daarom veelvuldig gedeeld op social media. De kat is bang voor de toorn van god. Adam en Eva staan op het punt van de verboden vrucht te eten.

1


2. De katten van Henriëtte Ronner

Het schilderen van katten was het specialisme van Henriëtte Ronner. In allerlei musea in Nederland vind je haar werken terug. Spelende katten, kattenfamilies, slapende katten, ze passeren allemaal de revue. Hier zie je haar beroemde bonte kattenfamilie.

2


3. Het mooie van dit nachtlampje is dat het nu ook niet zou misstaan, of wel?

Dit object is in de 18de eeuw aangekocht door Nederlandse China-kenner Jean Theodore Royer (1737-1807). Het is gemaakt voor kinderen die bang zijn in het donker.

3


4. Om een kat goed te kunnen schilderen, moet je studies maken

Dit deed Thomas Gainsborough (1727-1788), één van de bekendste Engelse portretkunstenaars van de 18de eeuw. Hier zie je de kat behaaglijk opgekruld, half slapend en zichzelf wassend.

4


5. De mens is en was niet altijd even aardig voor de kat, zo blijkt uit dit beroemde werk van Jan Steen (1626-1679)

Kinderen laten de kat dansen op de muziek, maar of de kat dit ook leuk vindt?

5


6. Schrijver en kunstenaar Willem Witsen (1860-1923) gek was op zijn kat Lola

Dat blijkt uit de vele studies die hij van haar maakte. Op deze tekening is Lola te zien met een kattenbelletje.

6


7. De kat als vuurbok

Vuurbokken werden in de haard geplaatst als afsluiting van de ijzeren stangen waar de houtblokken op lagen. Als de haard aan is, lijkt de kat zich aan het vuur te warmen.

7


8. De satirische kat

Het afbeelden van dieren als mensen was in de 17de eeuw – en zelfs nu nog – een populaire manier om een humoristische of satirische boodschap te verbeelden. Volgens Adriaen van de Venne, naar wiens schilderij deze prent is, stonden de ‘malle beesten’ in zijn werk voor de zeven hoofdzonden. Kun jij raden om welke zonde het hier gaat?

8


9. Of dit diervriendelijk is, vragen we ons af, maar de kat lijkt het niet al te erg te vinden

Dit is Tabby. Zij is in aan het einde van de negentiende eeuw gefotografeerd als oma, compleet met breiwerk. Wat vind jij hiervan? Kan dit of niet?

9


10. Deze stoere kat is afgebeeld door Anselmus de Boodt (1550-1632)

De Boodt maakte rond 1600 in opdracht van Keizer Rudolph II (1552-1612) twaalf albums, waarin flora en fauna, maar ook een beetje fantasie staat. Als je tijd hebt, kijk vooral eens in de albums. Zo vind je ook een dodo en een draak.

10