10 dingen die je misschien niet weet over Rembrandt & Velázquez

Rembrandt-Velázquez

Tickets

1. Rembrandt & Velázquez zijn de twee grootste 17e eeuwse meesters van hun land

De één uit het protestantse Nederland en de ander afkomstig uit het katholieke Spanje. Het Rijksmuseum en het Museo Nacional del Prado brengen ze voor het eerst samen.

1 Velázquez, Zelfportret, ca. 1640. Valencia, Real Academia de Bellas Artes de San Carlos


2. De 17e eeuw is voor beide landen een periode van uitzonderlijke artistieke bloei

In deze eeuw is er veel spanning tussen Nederland en Spanje door de 80-jarige oorlog. Toch bloeit de kunst in beide landen, met als climax de opkomst van de twee van de grootste schilders aller tijden: Rembrandt en Velázquez.

2 Jan Asselijn, De bedreigde zwaan, Amsterdam, Rijksmuseum


3. De twee grootheden hebben elkaar nooit ontmoet

Twee van de grootste kunstenaars aller tijden hebben nooit een schilderij van elkaar gezien. En dat terwijl ze in dezelfde tijd leefden. Rembrandt heeft vermoedelijk zelfs nooit van Velázquez’ bestaan geweten.

3 Rembrandt, Zelfportret met baret en gouden ketting, 1654. Kassel, Museumslandschaft Hessen Kassel, Gemäldegalerie Alte Meister


4. Desondanks vertoont hun werk soms opvallende overeenkomsten

Ze gebruikten allebei hetzelfde subtiele contrast tussen licht en donker en bijna identieke kleuren. Maar bovenal blinken beiden uit in een voorbeeldige beheersing van de techniek, in combinatie met het vermogen om die controle vervolgens weer los te laten. Bij zowel Rembrandt als Velázquez is het alsof de geportretteerden elk moment in beweging kunnen komen. Ze balanceren perfect op de grens van verstilling en het verlangen uit hun kader te breken.

4 Rembrandt, Isaak en Rebekka, bekend als Het Joodse bruidje, ca. 1665. Amsterdam, Rijksmuseum, bruikleen van de gemeente Amsterdam (legaat A. van der Hoop)


5. Beiden waren grote vernieuwers

Zowel Velázquez als Rembrandt waren beiden vernieuwers die niet langer voortbouwden op dominante, traditionele, op de oudheid georiënteerde kunst uit Italië, die op dat moment in Europa nog steeds als de norm werd beschouwd.

5 Pieter Jansz Saenredam, Interieur van de Sint-Odulphuskerk in Assendelft, 1649. Amsterdam, Rijksmuseum, bruikleen van de gemeente Amsterdam (legaat A. van der Hoop)


6. Naast Rembrandt en Velázquez zijn ook veel tijdgenoten te zien

Op de tentoonstelling is niet alleen werk van Rembrandt en Velázquez te zien, maar ook van andere grote meesters zoals Murillo, Vermeer, Zurbarán, Hals en Ribera.

6 Johannes Vermeer, Gezicht op huizen in Delft, bekend als Het straatje, ca. 1658. Amsterdam, Rijksmuseum, schenking van de heer H.W.A. Deterding, Londen


7. Veel schilderijen zijn voor het eerst in Nederland te zien

Van een aantal werken is het extra bijzonder dat ze in het Rijkmuseum hangen tijdens deze tentoonstelling. Zoals Finis Gloriae Mundi van Juan de Valdés Leal (Hospital de la Caridad, Sevilla) en Het Oordeel van Graaf Willem de Goede van Nicolaes van Galen (stadhuis in Hasselt) bijvoorbeeld, deze werken zijn zelden of nooit uitgeleend voor een tentoonstelling.

7


8. De schilderijen worden in paren van Nederlandse en Spaanse werken getoond

De thema’s die worden besproken op de tentoonstelling zijn onder meer geloof, rijkdom, macht en liefde. In totaal worden er ruim zestig schilderijen van Spaanse en Nederlandse meesters in paren getoond.

8


9. In totaal zijn er 42 bruiklenen uit 7 landen

De meeste bruiklenen, 14 in totaal, komen uit het Museo Nacional del Prado in Madrid. Er hangen 17 werken uit de Rijksmuseum-collectie op de tentoonstelling.

9


10. De tentoonstelling is geopend door twee koningen

De unieke samenwerking tussen Het Rijksmuseum en het Museo Nacional del Prado wordt onderstreept door de komst van de Nederlandse en de Spaanse koning naar de opening van de tentoonstelling.

Rembrandt-Velázquez. Nederlandse & Spaanse meesters is vanaf 11 oktober 2019 t/m 19 januari 2020 te zien in de Philipsvleugel van het Rijksmuseum.