Restauratie, conservering en onderzoek van de collecties Fotografie en Glas

Dankzij een bijdrage van het van het Gieskes-Strijbis Fonds, is het Rijksmuseum in staat om jonge wetenschappers aan te stellen die kunnen bijdragen aan onderzoek op het gebied van fotografie en glasziekte.

De fotografiecollectie

Groepsportret van jkvr. Hester Adriana Catharina Broers-de Haze Bomme en vier van haar kinderen, anoniem, ca. 1850 - ca. 1860De fotocollectie van het Rijksmuseum is sinds het midden van de jaren 90 van de vorige eeuw enorm gegroeid, met name op het gebied van de Nederlandse fotografie. In de foto collectie van het Rijksmuseum zijn tal bekende en belangrijke fotografen vertegenwoordigd onder wie, Emmy Andriesse, Eva Besnyö, Willem Diepraam, Wally Elenbaas, Ed van der Elsken, John Fernhout, Anton Heyboer, Paul Huf, Cor Jaring, Cas Oorthuys, Sanne Sannes, Richard Tepe, Dolf Toussaint en Koen Wessing.

De collectie dient als bron voor publicaties en tentoonstellingen en met grote regelmaat worden werken uitgeleend aan andere musea. Mede door het grote succes van de tentoonstelling Modern Times in 2014 in het Rijksmuseum, waarin de Nederlandse fotografie een belangrijk aandeel had, is de bekendheid van de collectie vergroot waardoor het gebruik van de collectie alleen maar is toegenomen.

Ook in 2017 organiseerde het Rijksmuseum weer een grote fototentoonstelling getiteld: New Realities, waarin deze keer de 19e eeuwse fotografie centraal staat.

Onderzoek en restauratie van fotocollectie in de toekomst

Hoewel er de afgelopen jaren veel is geïnvesteerd in de conservering van de fotocollectie van het Rijksmuseum blijft er op een aantal punten extra inspanning noodzakelijk. Het grootste deel van deze foto’s in de collectie is opgezet en opgeborgen in overzichtelijke dozen geordend op fotograaf in de Nederlandse school in het fotodepot. Een ander deel van de foto’s ligt in dozen met aanwinsten uit de afgelopen 15 jaar en is nog niet opgezet en kan daarom niet ingevoegd worden in de geordende dozen.

Om het mogelijk te maken dat ook dit deel van de collectie Nederlandse fotografie volgens Rijksmuseum-standaard bewaard, gehanteerd, tentoongesteld en in bruikleen gegeven kan worden is het nodig deze foto’s aan technisch onderzoek te onderwerpen, ze te conserveren, op te zetten en te digitaliseren. Dat zou de zichtbaarheid van deze belangrijke collectie zeer vergroten. Het beschrijven en digitaliseren van deze collectie vindt plaats binnen de kaders van het PK-Online project. Voor het technisch onderzoeken en conserveren van dit deel van de collectie is extra inzet van fotorestauratoren noodzakelijk.

Het betreft hier circa 3000 foto’s. Ongeveer een derde deel van deze groep foto’s moet technisch onderzocht worden, er moet een conditie beschrijving gemaakt worden en ze moeten geconserveerd worden.

Glasziekte

Momenteel wordt er wereldwijd alleen binnen het Rijksmuseum structureel onderzoek gedaan naar degradatie van historisch glas in museale collecties, terwijl degradatie van glas (glasziekte) een significant probleem is. Ontsluiting van de onderzoeksresultaten uit dit project biedt unieke en cruciale handvatten voor conservering van glascollecties.

The Corning Museum of Glass en het Conservation Science Center at the University of Dallas, zijn de partners in het glasziekte onderzoek. Met deze twee topinstituten op dit gebied, wil het Rijksmuseum de krachten bundelen om de projectdoelen te bereiken. Door gezamenlijk een junior onderzoeker aan te stellen die afwisselend op de drie locaties onderzoek doet en hierover publiceert en presenteert, kan internationaal worden bijgedragen aan de kennisdeling over dit onderwerp.