Meester Jan Slechthoofd, Frans Huys, after anonymous, after Jheronimus Bosch, after Cornelis Massijs, 1546 - 1562

Title(s)

Meester Jan Slechthoofd
Allegorische scènes van Vlaamse spreekwoorden met betrekking op de luiheid (series title)

Object type

• print

Object number

RP-P-OB-7396

Catalogue reference

• Hollstein Dutch 31-2(2)
• FMH 418-Ap

Inscriptions / marks

• signature: ‘FH’
• address: ‘MBC’mogelijk uitgeversadres van Bartholomeus de Momper (zie:Spiegel van Alledag, p. 63)
• caption: ‘MEESTER IAN SLECHT HOO[F]T, WILT MIJN LUIJTE VERSNAREN / ICH EN SAL VROUW LANGNEUSE, LAET MIJ ONGEQUELT / WANT ICK MOETSE, VOOR MOEDER MUILKEN BEWAREN / DIE HADDE HAER LUIITE, OOCK SEER GEERNE GESTELT.’Lugt dubbelzinnige tekst over het hebben van seksuele gemeenschap
• collector's mark: Lugt 1967
• collector's mark: Lugt 2228

Description

In een vertrek zit Jan Slechthoofd een luit te stemmen. Voor hem een oude vrouw (Vrouw Langneus) met een snaarloze luit in de handen. Een tweede vrouw staat achter hem en legt de rechterhand op zijn schouder. Met de linker wijst ze naar de deuropening waarin een vrouw met een lap voor haar oog en een snaarloze luit in de handen en een kind op een stokpaard verschijnen. Boven de schoorsteen is een prent van Hans Sebald Beham met dansende boeren bevestigd. Met onderschrift van 2 regels in het Nederlands: Meester Jan Slecht hoo[f]t, wilt mijn luite versnaren...(de luit versnaren of de luit stellen = geslachtsgemeenschap hebben). De luithersteller antwoordt: Ick en sal, vrou Langneuse, laet mij ongequelt, want ick moetse voor Modder Muijlken bewaren, die hadde haer luijte oock seer geerne gestelt. (Moddermuilen = tongzoenen en Modermuijlken, kennelijk een koosnaampje voor de jonge vrouw die achter de luithersteller staat.)

Artist

• print maker: Frans Huys (mentioned on object)
• after design by: anonymous
• after design by: Jheronimus Bosch (rejected attribution)
• after design by: Cornelis Massijs (rejected attribution)

Place

print maker: Antwerp
after design by: Southern Netherlands

Dating

1546 - 1562

Material

• paper

Technique

engraving

Measurements

height 282 mm × width 421 mm

What

• tuning the lute
• workshop-interior
• ugly old woman, hag

When

• 1540 - 1560

Acquisition

trade

Copyright

Public domain

• De ontdekking van het dagelijkse leven van Bosch tot Bruegel, p. 137, afb. 128, cat.nr. 41
• Grijsaards in zwart-wit : de verbeelding van de ouderdom in de Nederlandse prentkunst (1550-1650), Anouk Janssen, p. 286-287, afb. 191
• Prenten in de Gouden Eeuw : van kunst tot kastpapier [ : 1 2006a], cat.nr. 23
• Humour and folly in secular and profane prints of northern Europe, 1430-1540, Christa Grössinger, p. 185-188
• Spiegel van alledag : Nederlandse genreprenten 1550-1700, cat.nr. 5
• Peasants, warriors and wives : popular imagery in the Reformation, Keith P.F. Moxey, p. 49-51
• Bauernsatiren : Entstehung und Entwicklung des bäuerlichen Genres in der deutschen und niederländischen Kunst ca. 1470-1570, Hans-Joachim Raupp, p. 213, cat.nr. 8
• The lute in the Dutch Golden Age : musical culture in the Netherlands 1580-1670, p. 205
• Heer - Kuyl, p. 164, cat.nr. 31
• W. Kloek, 'Pieter Aertsen en de wereld op zijn kop', Amsterdam 2010, p. 21, afb. 17
• Frederik Muller, De Nederlandsche geschiedenis in platen : beredeneerde beschrijving van Nederlandsche historieplaten, zinneprenten en historische kaarten, 4 delen, F. Muller, Amsterdam 1863-1882, dl. IV (supplement, aanhangsel en algemeen register), p. 47, nr. 418Ap (volksleven ca. 1550). D. Geirnaert, ''Verhelderende dialogen bij de vakman'', Madoc. Tijdschrift over de Middeleeuwen, 27 (2103), nr. 4.