Staatloos. Anoek Steketee. Document Nederland

Staatloos

Tima, 5 weken, staatloos, Amsterdam, Anoek Steketee, 2017Staatlozen hebben geen officiële nationaliteit, geen paspoort en geen rechten. Formeel bestaan ze niet. Daardoor kunnen ze geen onderwijs volgen, mogen ze niet werken, hebben ze geen toegang tot medische zorg, en kunnen ze niet reizen, trouwen of een bankrekening openen. Sommige mensen zijn staatloos geboren, anderen worden staatloos in de loop van hun leven. Volgens UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, zijn er vandaag de dag ongeveer 10 miljoen staatlozen wereldwijd. Meer dan een derde hiervan zijn kinderen. In Nederland zijn er naar schatting 10.000 mensen staatloos.

Anoek Steketee: Hoe documenteer je staatloosheid als de kern van staatloosheid is dat het om mensen gaat die buiten het systeem geplaatst zijn? Mensen die in een georganiseerde, bureaucratische samenleving volstrekt rechteloos en onzichtbaar zijn? Mensen die officieel niet bestaan? Dit onderwerp maakte me bewust van de vanzelfsprekendheid van het hebben van rechten als staatsburger. Het doorgeven van je nationaliteit is het grootste cadeau dat je aan je kind kan geven bij de geboorte.

Anoek Steketee

Anoek Steketee (Hoorn, 1974) studeerde aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Ze staat bekend om haar persoonlijke werk waaronder Frontstage (2006), Dream City (2011) en het transmediale project Love Radio (2014) dat ze in samenwerking maakte met schrijvers/filmmakers Eefje Blankevoort en Arnold van Bruggen. Haar werk is te zien geweest op diverse festivals en musea in binnen- en buitenland.

Document Nederland

Sinds 1975 organiseert het Rijksmuseum jaarlijks de tentoonstelling Document Nederland waarvoor een Nederlandse fotograaf wordt gevraagd een actueel maatschappelijk onderwerp in beeld te brengen. Eerdere fotografen waren o.a. Hans Aarsman (1984), Dana Lixenberg (2011) en Carel van Hees (2016).

Document Nederland Junior

Document Nederland Junior is de bijbehorende fotowedstrijd voor jongeren in het voortgezet onderwijs. Dit jaar is het thema ‘Pas jij in het systeem op school?’. De tien genomineerde deelnemers zijn te vinden op Scholieren.com. Vanaf 6 oktober zijn de fotoseries van Document Nederland Junior te zien in een presentatie in de Teekenschool van het Rijksmuseum.

Staatloos, Anoek Steketee, Document Nederland is te zien van 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 in de Philipsvleugel.

Document Nederland Junior is te zien van 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 in de Teekenschool.

De tentoonstelling Document Nederland wordt mede mogelijk gemaakt door de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR.

Publieksmiddag

Op zondag 22 oktober van 14 tot 15.30 uur is er een speciale middag rondom het thema:

• Introductie en welkom door Martine Gosselink, Hoofd Afdeling Geschiedenis van het Rijksmuseum.
• Interview met fotografe Anoek Steketee.
• Lezing over staatloosheid door Andrea Vonkeman, directeur van United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) in Nederland.
• Muzikaal intermezzo: Theatermaker, acteur en zanger Saman Amini zingt en speelt.
• Gesprek met mensenrechtenadvocaat Jelle Klaas, die de 6-jarige staatloze Denny heeft bijgestaan.
• Interview met een van de personen die Anoek voor deze tentoonstelling heeft gefotografeerd.

Prijs: € 10 per persoon. Gratis voor jongeren met een CJP-pas en voor studenten met een geldige studentenpas (reserveren via de website).

De voertaal van de middag is Nederlands.

Publicaties

Bij de tentoonstelling verschijnt het boek State of Being, Documenting Statelessness (Paperback/124p./English edition/80 ills design: Kummer en Herman/nai010 uitgevers) en een Studies in Photography over Document Nederland geschreven door Rixt A. Bosma. (Hardcover/€ 22,95/56 p./English edition/over 50 images/ISBN 978 94 91714 65 8).

Tevens is er een speciale bijlage over deze Document Nederland editie in Vrij Nederland.