Masters of Photography. Martin Gerlach

7 oktober 2016 t/m 8 januari 2017

Het Rijksmuseum toont vanaf 7 oktober voor het eerst een onbekende serie foto’s van de Duits-Oostenrijkse fotograaf Martin Gerlach (1846-1918).

De foto’s zijn afkomstig uit het boek 'Festons und Decorative Gruppen' (1897-1898), een voorbeeldboek dat kunstenaars gebruikten ter inspiratie. Op zijn foto’s zijn uitbundige en curieuze collages van planten, dieren en voorwerpen te zien. Ze vormen een overgang, maar zijn tegelijkertijd zó uitbundig en barok dat ze spectaculair eigenzinnig zijn. 'Masters of Photography. Martin Gerlach' is van 7 oktober tot en met 8 januari 2017 te zien in de Fotozaal van het Rijksmuseum.

Voorbeeldboeken

Foto’s zorgden in de negentiende eeuw voor een revolutie in de verspreiding van beeldmateriaal. Eén van de genres die een schaalvergroting kreeg, was het voorbeeldboek. Voorbeeldboeken sloten aan bij een lange traditie en werden door kunstenaars gebruikt als inspiratie voor hun eigen werk. In de negentiende eeuw was het mode om eenvoudige composities van planten, dieren en voorwerpen af te beelden. In de jaren 1890 was het genre op zijn hoogtepunt, de jaren waarin Martin Gerlach Festons und Decorative Gruppen uitgaf.

Martin Gerlach

gerlach Festons und decorative Gruppen nebst einem Zieralphabete aus Pflanzen und Thieren Jagd-, Touristen- und anderen Geräthen serie 1, Martin Gerlach, 1897 (detail)De Duits-Oostenrijkse Martin Gerlach (1846-1918) was industrieel ontwerper maar stond vooral bekend als uitgever, van onder andere voorbeeldboeken. In 1893 publiceerde hij de eerste editie van Festons und Decorative Gruppen … aus Pflanzen und Thieren, Jagd-, Touristen- and andere Geräthen, waarvan het Rijksmuseum een derde (en tevens laatste) druk bezit. Gerlach beperkte zich niet tot de gebruikelijke eenvoudige composities. Hij maakte 140 uitbundige en ingewikkelde composities en creëerde zo een visueel spektakel. Festons und Decorative Gruppen is een uitzonderlijke serie in een genre dat op dat moment een belangrijke bloeiperiode doormaakte. De foto’s van Gerlach wijzen vooruit naar de vroeg-20ste-eeuwse foto’s van Karl Blossfeldt.

Hans Rooseboom, conservator Fotografie: "Festons und Decorative Gruppen is een van de opvallendste fotografisch geïllustreerde boeken van rond 1900 en is een eigenzinnige en afwijkende serie binnen de fotografie."

Het Rijksmuseum toont van 7 oktober 2016 tot en met 8 januari 2017 negentig van Gerlachs bijzondere composities in de Fotozaal.