De Vrede maant de kerken tot verdraagzaamheid, anoniem, 1600 - 1624

Titel(s)

De Vrede maant de kerken tot verdraagzaamheid

Objecttype

• schilderij

Objectnummer

SK-A-4152

Opschriften / Merken

• inscriptie, op tekstborden: ‘[bij Vrede:] Willecom vrinden alte samen / Neempt de vrede metter Hant / Soo en mach u niemant pramen / Oft vyant comen in u lant // Van hondert die dit lesen / Qualyck tien diet sullen verstaen / Dus latet ongevonnist wesen / Op dat dit vry mach blijven staen. [boven Calvijn:] Dit Calf fijn ist met desen sappe Van Oraignen / Des ick noijt beter spijse en vant / Maer moet mij Wachten van Calangien / Oft soude moeten ruymen t'lant. [boven de paus:] Eij des pap is bitter gebrockt met schellen van oraignen / Daerom mijn Catte lecken niet als sij plagen / Maer compt, mijnen ouden kock wer wt Spaignien / Sou al t' geselschap willen veriaghen. [boven Luther:] Ick raecke de luijt teer aen / En soude geeren houden goeij mae[te] / Maer niemant en wilt mijn spel verstae[n] / Soo ist best dat ick t'late. [onder de wederdoper:] Ick herdoper mijn broot vrij sonder sluypen / En acht op alle dit gheselschap niet een sier / Want hadden sij macht naer wille ick moestet vercruypen / Oft gheworpen te worden int vier. [onder het schilderij van Caritas:] Waer de liefde int herte ghedaen / Soo en hoefde ick op't tresoir, niet te staen.’

Omschrijving

De Vrede maant de kerken tot verdraagzaamheid. In een interieur zitten Calvijn (bij een gebraden kalf). De paus (met een kom pap en twee katten op schoot) en Martin Luther (spelend op een luit) zitten aan tafel te twisten. Rechts doopt de wederdoper zijn brood in de dekschaal bij de haard. Links staat de vrouwelijke personificatie van Vrede met een olijftak in de hand. Aan de muur twee schilderijen. Rechts boven het dressoir Liefde (Caritas) met haar kinderen; op de achterwand wordt Vrede door Rechtvaardigheid op een voetstuk gezet terwijl Razernij wordt verdreven.

Vervaardiger

• schilder: anoniem

Plaats vervaardiging

Lage Landen

Datering

1600 - 1624

Fysieke kenmerken

olieverf op doek

Materiaal

• doek
• olieverf

Afmetingen

hoogte 131,5 cm × breedte 162,5 cm

Wat

• lute, and special forms of lute, e.g.: theorbo
• evening meal, dinner, supper
• symbols, allegories of peace, 'Pax'; 'Pace' (Ripa)
• pope

Wie

• Johannes Calvijn
• Martin Luther

Credit line

• Schenking van J.W. Bosman, Brussel

Verwerving

schenking 1968

Copyright

Publiek domein

Herkomst

Opmerkingen

• Als Frieden möglich war : 450 Jahre Augsburger Religionsfrieden, Carl A. Hoffmann, p. 407-408, cat.nr. V.1
• Goddelijk geschilderd : honderd meesterwerken van Museum Catharijneconvent, cat.nr. 44
• De schilderijen van Museum Catharijneconvent, p. 317
• Protestants protest tegen de paus : tegenstellingen in protestantse spotprenten uit de zestiende en zeventiende eeuw in de Nederlanden, Neeltje van Haaren, p. 36
• Geloven in verdraagzaamheid? : voorwerpenlijst, Marc Wingens, Tanja G. Kootte, cat.nr. 43
• 1648 : war and peace in Europe, cat.nr. 6
• Een leven vol gevaar : Menno Simons (1496-1561), leidsman der dopers, B. Rademaker-Helfferich, Sjouke Zijlstra, cat.nr. 111
• Rekkelijk of precies : remonstranten en contraremonstranten ten tijde van Maurits en Oldenbarnevelt, cat.nr. 2
• All the paintings of the Rijksmuseum in Amsterdam : a completely illustrated catalogue : first supplement: 1976-91, p. 98
• Ketters en papen onder Filips II : [het godsdienstig leven in de tweede helft van de 16e eeuw], Paul P.W.M. Dirkse, Robert P. Zijp, p. 174-175, afb. 109
• Ketters en papen onder Filips II : [het godsdienstig leven in de tweede helft van de 16e eeuw], Paul P.W.M. Dirkse, Robert P. Zijp, p. 174-175, cat.nr. 109
• Geloof en satire anno 1600, p. 38-42, afb. 24
• De kogel door de kerk : herdenkingstentoonstelling Unie van Utrecht 1579/1979, Centraal Museum Utrecht, [24 februari t/m 4 juni 1979]. Politiek op penningen
• W. Kloek, 'De tekst op zijn plaats', Openbaar Kunstbezit 23 (1979) nr 5, p. 137, afb. 7.
• Gazette des Beaux Arts 73 (1969), p. 107, nr. 442 (La Chronique des Arts)
• Documentatiemap Schilderijen.