Verbeelde spreekwoorden, Pieter van der Heyden, naar Israhel van Meckenem, ca. 1540 - 1572

Titel(s)

Verbeelde spreekwoorden

Objecttype

• prent

Objectnummer

RP-P-OB-3077

Catalogusreferentie

• Hollstein Dutch 68

Opschriften / Merken

• verzamelaarsmerk, verso, gestempeld: Lugt 2228
• verzamelaarsmerk, recto rechtsonder, gestempeld: Lugt 1967

Omschrijving

Vijf figuren op een rij die elk een spreekwoord uitbeelden rond het thema oneerlijkheid en opportunisme versus eerlijkheid en bescheidenheid. Rechts staat koning David, die de moraal van de spreekwoorden verwoordt. Hij pleit voor een leven van de mens waarin alles wat men bezit is vergaard door eerlijkheid, boven een leven waarin hij zichzelf op oneerlijke wijze verrijkt. Boven het hoofd van elk figuur een regel in het Latijn, onder elk figuur een tweeregelig vers in het Nederlands. Helemaal links een man met een kat op zijn schouder die hem likt, daarnaast een man aan een slijpsteen die zijn mantel openhoudt. In het midden staat een man met een stok of bijl over zijn schouder en een in zijn hand, daarnaast een man die met een hamer op een sikkel slaat. Helemaal rechts staat koning David met zijn harp. Strekking is dat het beter is weinig, door eerlijkheid, te bezitten, dan veel door oneerlijkheid. Dit wordt verbeeld door de figuur in het midden.

Vervaardiger

• prentmaker: Pieter van der Heyden (vermeld op object)
• naar prent van: Israhel van Meckenem

Plaats vervaardiging

Antwerpen (stad)

Datering

ca. 1540 - 1572

Fysieke kenmerken

gravure

Materiaal

• papier

Techniek

graveren (drukprocedé)

Afmetingen

plaatrand: hoogte 213 mm × breedte 261 mm

Wat

• spreekwoorden, gezegden etc.

Verwerving

ruil

Copyright

Publiek domein

• Heer - Kuyl, F.W.H. 1962- Hollstein, p. 31, cat.nr. 68
• Remigius and Frans Hogenberg, Ursula Mielke, p. 129, cat.nr. 23
• Johann Reinhard Mühl to Nickel Nehrlich the Elder, Tilman Falk, dl. XXIX
• Lisette Sulenta, 'Ingeprent. Vondsten uit "Het Prentenkabinet Online": ´Wacht u voer die katzen...!´´, De Boekenwereld 27 (2011) nr. 2, p. 113-116.