Kwakzalver aan het werk, Johann Theodor de Bry, naar Pieter de Jode, 1596

Titel(s)

Kwakzalver aan het werk
PROIICIO AMPVLLAS, MONTESQ PACISCOR IN AVRO (titel op object)
Emblemata Saecularia, 1596 (serietitel)

Objecttype

• prent
• embleem
• boekillustratie

Serienummer

25/50

Objectnummer

RP-P-BI-5211

Catalogusreferentie

• Hollstein Dutch 240-287

Opschriften / Merken

• inscriptie, onder in de marge: ‘PROIICIO AMPVLLAS, MONTESQ PACISCOR IN AVRO’
• nummer, rechtsonder: ‘25’
• verzamelaarsmerk, verso, gestempeld: Lugt 240

Omschrijving

Een kwakzalver staat achter een toonbank met verschillende attributen. Hij heeft een schaaltje in zijn hand waar hij op blaast. Een vrouw en twee mannen kijken met open mond toe. Een jongeman steekt waarschuwend zijn vinger omhoog. De oorspronkelijke betekenis van de voorstelling is het spreekwoord 'beter hard geblazen dan de mond verbrand' (beter veel drukte te maken om ongelukken te voorkomen dan schade te lijden). De teksten in de Emblemata Saecularia verwijzen meer naar het spreekwoord 'veel geschreeuw en weinig wol'. De pochende kwakzalver spreekt de woorden: Hoch prang ich her und ruhme sehr/ Mein grosse Kunst/ Reichtum und Lehr/ Ja gross Geschrey und weinig Woll/ Bey mir ist/ wenn mans glauben soll. Degenen die zijn woorden geloven komen bedrogen uit en zijn daarmee als goedgelovige domoren gekenschetst. Nr. 25 uit de eerste editie uit 1596, nr. 46 in de uitgebreide uitgave van 1611.

Vervaardiger

• prentmaker: Johann Theodor de Bry
• naar ontwerp van: Pieter de Jode
• uitgever: Johann Theodor de Bry

Plaats vervaardiging

Frankfurt am Main

Datering

1596

Fysieke kenmerken

gravure

Materiaal

• papier

Techniek

graveren (drukprocedé)

Afmetingen

plaatrand: hoogte 105 mm × breedte 84 mm

Wat

• Existence and Modes of Existence (+ emblematical representation of concept)
• spreekwoorden, gezegden etc.
• quack, charlatan, mountebank, 'saltimbanco'
• blowing, to cool food before eating

Verwerving

overdracht van beheer 1816

Copyright

Publiek domein

• Brun - Coques, p. 38, cat.nr. 240-287