Het Rijksmuseum maakt gebruik van cookies. Een cookie is een klein tekstbestand dat een website op uw computer of mobiel toestel opslaat wanneer u onze site bezoekt. Meer weten? Lees ons cookiebeleid.
Wereldbeschouwing ofwel Natuurkunde leidt naar het Ware Geloof Titelpagina voor: Bernard Nieuwentijt, Het regt gebruik der werelt beschouwingen, 1715, 1717, 1720 en 1725 Regt gebruyk der wereld beschouwingen (titel op object)
Aantal staten bekend-1(2) Opmerking:
Zie toelichting Rijksmuseum.
Opschriften / Merken
verzamelaarsmerk, verso midden onder, gestempeld: Lugt 2228
Omschrijving
Op een voetstuk de vrouwelijke personificatie van Natuurkunde ofwel Wereldbeschouwing. Ze ontdoet de man die voor haar staat, een filosoof, van zijn blinddoek; hij had zichzelf bedrogen door zijn eigen verbeelding. In tegenstelling tot de filosoof, zie zich in zijn waarheidsvinding op verbeelding baseert, vindt Wereldbeschouwing ofwel Natuurkunde de waarheid door waarneming (empirisch onderzoek) van de natuur, door de wereld te beschouwen. Om haar heen allerlei wetenschappelijke instrumenten die haar daarbij helpen. Daarmee komt ze tot vinding van het Ware Geloof, rechtsachter haar verbeeld als naakte vrouw met in haar ene hand een palmtak en bijbel en in haar andere hand het goddelijke licht. Op de achtergrond allerlei natuurverschijnselen.
Huidige (eerste) staat van prent gebruikt in: Nieuwentijt, Bernard. Het regt gebruik der werelt beschouwingen, ter overtuiginge van ongodisten en ongelovigen aangetoont. Amsterdam: weduwe Joannes Wolters en Joannes Pauli, 1715. En in de uitgaven van 1717, 1720 en 1725.
Tweede staat van prent (RP-P-OB-52.835 en RP-P-2016-928) gebruikt in de uitgaven van 1730, 1740, 1754 en 1759, en in de Franse (1727 en 1760) en Duitse (1732) vertalingen.