Navigatie, Claes Andrieszoon Goutum (toegeschreven aan), ca. 1590 - ca. 1596

Identificatie

Titel(s)

Navigatie
Graadstok of Jacobsstaf van hout met vierkante doorsnede en graadverdelingen

Objecttype

graadstok

Objectnummer

NG-NM-7749-1

Opschriften / Merken

inscriptie, vlakke kant, gesneden: ‘Dit is die son sijde Claes Andriesson Goutom [of ... Andriessen Goutijk]’, Graadverdeling? (strepen en sterren)
inscriptie, vlakke kant, keerzijde, gesneden: ‘Dit is die Noersters siede Gout om deught’, Graadverdeling? (strepen, sterren en cijfer 40 t/m 90, per 5-tallen)

Omschrijving

Graadstok, een houten stok met vierkante doorsnede. Op twee tegenoverliggende zijden zijn complementaire graadverdelingen van 0-90 graden ingekrast. Bij de graadverdelingen staan naast getallen ook inscripties gestempeld waaruit blijkt welke zijde werd gebruikt voor het aflezen van de hoogte (bij het waarnemen van de hoogte van de Poolster) en welke voor de topsafstand (bij het waarnemen van de zonshoogte). De schuif, die 43.4 cm lang moet zijn geweest, ontbreekt. De stok welke oorspronkelijk 85 cm moet zijn geweest is afgebroken.

Vervaardiging

Vervaardiger

Claes Andrieszoon Goutum (toegeschreven aan)

Plaats vervaardiging

Amsterdam

Datering

ca. 1590 - ca. 1596

Materiaal en Techniek

Materiaal

Techniek

snijden / stempelen

Afmetingen

lengte 69,8 cm × breedte 1,1 × diepte 1,3 cm

Toelichting

Graadstokken dienden, m.b.v. een schuif of kruis, voor het waarnemen van respectievelijk de hoogte of de topsafstand (het complement van de hoogte) van een hemellichaam. Claes Andriesz. Goutum is de waarschijnlijke maker en eigenaar van deze graadstok. Hij is mogelijk identificeerbaar als Claes Andriesz. Goutijk. Hij overleed tegelijk met Willem Barents tijdens de terugreis op 20 juni 1597, bij de noordwestkust van Nova Zembla.

Onderwerp

Wat

Overwintering op Nova Zembla

Wanneer

1596 - 1597

Waar

Wie

Verwerving en rechten

Verwerving

overdracht van beheer mar-1885

Copyright

Publiek domein

Documentatie

Behouden uit het Behouden Huys : catalogus van de voorwerpen van de Barentsexpeditie (1596), gevonden op Nova Zembla : de Rijksmuseumcollectie, aangevuld met Russische en Noorse vondsten, Joost Braat, , J.B. Kist, , J. Peter Sigmond
Focus Behaim globus, Gerhard Bott, dl. 2, p. 815, cat.nr. 4.46
Deutsche, niederländische und französische Renaissanceplaketten, 1500-1650 : Modelle für Reliefs an Kult-, Prunk- und Gebrauchsgegenständen, Ingrid Weber, p. 207 - 210
De vondst op Nova Zembla : een hernieuwd onderzoek der navigatie-instrumenten, Ernst Crone, afb. p. 75
Mar. Gesch. der Nederl. II (1977) p. 189
H. Jaspers (1968) p. 491-500
J.K.J. de Jonge (1876) p.15-16 nr.17
E.G.R. Taylor (1956) p.128-129
E.G.R. Taylor en M.W. Richey (1962) p. 37-40
D.W. Waters (1958) p. 53-56
C.A. Cox (1952) p. 35-47
Documentatiemap.

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.363127

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!