Het Rijksmuseum maakt gebruik van cookies. Een cookie is een klein tekstbestand dat een website op uw computer of mobiel toestel opslaat wanneer u onze site bezoekt. Meer weten? Lees ons cookiebeleid.
opschrift, vlakbij de messing behuizing: ‘R. DEKKER’
etiket, op de messing behuizing: ‘885’, voormalig inventarisnummer
Omschrijving
Vaartmeter in de vorm van een stop te zetten zandloper. Het bovengedeelte bevat de zandlopersfles in een ronde messing huls. Met een hendeltje kan deze fles geopend worden, zodat het zand naar het onderste gedeelte kan lopen, waar een lang kijkglas met een schaal ernaast is aangebracht. Bij het beeindigen van een meting wordt de zandloper stopgezet.
Het instrument was bedoeld om de vaart van het schip te bepalen in combinatie met het gewone log of door de snelheid waarmee schuim langs het boord loopt te meten; gewoonlijk werd dit door eenvoudig tellen gedaan. Dekker heeft tussen 1791 en 1815 herhaalde pogingen ondernomen om zijn uitvindingen bij de (Nederlandse en Franse) overheid te slijten, maar werd steeds afgewezen. In 1810 werden zijn instrumenten door Lantsheer beproefd, en in 1814 werden instrumenten aangeschafd voor verder proefnemeningen. In 1817 werden de uitvindingen door de Marine definitief als onvoldoende afgewezen. Dekker kreeg 16 dukaten ter renumeratie voor zijn logteller in 1812.