Het Rijksmuseum maakt gebruik van cookies. Een cookie is een klein tekstbestand dat een website op uw computer of mobiel toestel opslaat wanneer u onze site bezoekt. Meer weten? Lees ons cookiebeleid.
opschrift, op de loop: ‘24 lbDR MODEL / EEN SESDE GEDEELTE / VAN DE WAARE GROOTE’
monogram, op de loop: ‘Am 1800 M’
Omschrijving
Model van een kanon van 24 pond op kustaffuit. De 57 cm lange loop heeft een kaliber van 33 mm. Op de loop zijn de inscripties gegraveerd, samen met gekruiste ankers en palmtakken. Het rolpaard bestaat uit twee parellelle wangen met vier trappen en een ellipsvormige uitsnede onderaan, die verbonden zijn door het kalf en de zoolplaat. Het voorste aslijf is met beugels aan de wangen bevestigd. De houten voorwielen bestaan uit twee schijven. Achter heeft het model geen normaal aslijf met wielen: de wangen hebben wel een uitsparing voor een as met hefbomen en een nok onder de zoolplaat, om het rolpaard aan de achterkant op te heffen. Het affuit staat op een slede, bestaande uit een raamwerk met een spilbout voor, en een krik in het midden voor het baksen.
hoogte 27,5 cm × breedte 52 cm × diepte 32 cm × kaliber 33 mm
Toelichting
De loop is een stuk uit een serie met hetzelfde type opschrift. De schaal op het model is onjuist: meting wijst op een kanon van 60 pond in plaats van 24 pond. Het model van het affuit werd ofwel aan J.P. Asmus geschonken tijdens diens bezoek aan de cabinetten van Montalembert in 1797, ofwel hij heeft het model laten maken naar notities die hij tijdens dit bezoek maakte: Asmus vernoemt het model in de modellenkamer van de Rijkswerf te Amsterdam in 1801. De loop is waarschijnlijk naderhand toegevoegd: het gewicht ervan belemmert de werking van het affuitmodel. Het affuit is bijna identiek aan dat van NG-MC-770, behalve de de beugels waarmee het voorste aslijf aan het rolpaard is bevestigd en de samenstelling der wielen. De slede en achteras zijn gescheiden van het affuit gevonden en de samenvoeging blijft giswerk.
...; collection Jochem Pietersz Asmus (1765-1837), Amsterdam, 1807;{HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. H no. 28.} Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, 1837;{After the death of Asmus in 1837 models from his private collection remained in the Navy Model Room in The Hague and were henceforth considered an integral part of the collection of the Department of the Navy.} transferred to the museum, 1883
J.N. Calten, Leiddraad bij het onderrigt in de zee-artillerie, Delft 1832, p. 95, pl. III, afb. 3.
J.P. Asmus, Rapport van een reize naar de Fransche zeehavens aan den Oceaan in den jaar 1797, op ordre van het Bataafsche Gouvernement-Verzameling van differente stukken gedurende de reize naar de Fransche zeehavens in den Oceaan in den jaare 1797, 1801 [Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam], dl. 2, p. 125-126.