Schaakspel, Georg Fuhg, 1941

bord: gefineerd coromandelhout met rand van bruine keramiek; schaakstukken: geglazuurde witte en bruine terracotta klei, l ca.80cm × b ca.80cm × h ca.4cm Meer objectgegevens
© erven Georg Fuhg

Dit schaakspel verheerlijkt de veroveringsdrang van nazi-Duitsland. De schaakstukken hebben de vorm van wapens. De tekst in de rand verwijst naar landen die in 1939 en 1940 door Duitsland werden ingenomen. Het schaakspel is gemaakt door een Duitse soldaat: kunstenaar Georg Fuhg uit Koningsbergen, die in Nederland was gelegerd. Het schaakspel was in 1941 te zien op de door de Duitse bezetter georganiseerde tentoonstelling Kunst der Front in het Rijksmuseum.

Identificatie

Titel(s)

Schaakspel
Nazi-schaakspel

Objecttype

schaakspel

Objectnummer

NG-C-2011-1

Opschriften / Merken

opschrift, rand van het bord: ‘1939 SCHACH-MATT POLEN . DENEMARK . NORWEGEN . HOLLAND . BELGIEN . FRANKREICH . ENGLAND U.S.W.’ (In de aardewerken rand die rondom het schaakveld in het hout is verzonken, ontbreekt het fragment met de tekst: "ACH" (van het woord "SHACH").)

Omschrijving

Compleet schaakspel met bijbehorende kist. Het schaakbord is van hout en aardewerk met 2 x 16 witte en bruine schaakstukken van aardewerk. De schaakstukken hebben een militaire vorm: de pionnen zijn infanteristen; in het geval van de witte partij is de toren een 'Flak' (Flugzeug Abwehr Kanone - luchtafweergeschut); het paard is een motorrijder; de loper een jachtvliegtuig (type Junker Ju 87, de zogenaamde Stuka (Sturzkampfflugzeug)), koning en koningin zijn luchtgranaten. In geval van de bruine partij is het paard een ruiter. De loper is een jachtvliegtuig (geen Stuka). De koning is een tank. In de rand rondom het schaakveld staat de volgende tekst: 1939 SCHACH-MATT POLEN . DENEMARK . NORWEGEN . HOLLAND . BELGIEN . FRANKREICH . ENGLAND U.S.W.

Vervaardiging

Vervaardiger

vervaardiger: Georg Fuhg
(verworpen toeschrijving)

Datering

1941

Materiaal en Techniek

Fysieke kenmerken

bord: gefineerd coromandelhout met rand van bruine keramiek; schaakstukken: geglazuurde witte en bruine terracotta klei

Materiaal

Techniek

fineren / glazuren

Afmetingen

bord: lengte ca. 80 cm × breedte ca. 80 cm × hoogte ca. 4 cm
schaakstuk: hoogte ca. 7 cm × breedte ca. 4 cm × diepte ca. 4 cm

Toelichting

Het schaakspel is hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit het kantoor van de NSB (Nationaal Socialistische Beweging) aan de Maliebaan, Utrecht. Het zou afkomstig zijn van Partijleider Anton Mussert, die het ten geschenke zou hebben gekregen van SS-leider Heinrich Himmler, mogelijk tijdens een bezoek aan München en omgeving in 1941.

Onderwerp

Wanneer

1940 - 1945

Waar

Utrecht

Wie

Verwerving en rechten

Credit line

Bruikleen van een particulier

Verwerving

bruikleen mar-2011

Copyright

erven Georg Fuhg

Relaties

Onderdelen

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.497903

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!