De rattenkruitverkoper, Ambrosius van Swol, ca. 1660

Identificatie

Titel(s)

De rattenkruitverkoper
De rattenkruidverkoper

Objecttype

beeldhouwwerk

Objectnummer

BK-NM-2926

Opschriften / Merken

monogram, vooraan boven op de plint, ingekerfd: ‘AVS’, (in ligatuur) (Ambrosius van Swol.)
wapen (heraldiek), op de doos van de assistent, in reliëf: de stadswapens van Utrecht en Zwolle

Omschrijving

De man staat op een vierkante plint met het rechterbeen naar voren, houdt in zijn linkerhand een cilindervormige kooi op een lange stok en in de wat vooruitgestoken rechter waarschijnlijk een pakje gif, dat hij te koop aanbiedt. Naast hem loopt een knaap, die aan een riem, die over de rechterschouder loopt, een kistje voor zich heeft hangen, waarvan hij het deksel met de ene hand oplicht en de andere op het kistje laat rusten. In de kooi, waaraan drie dode ratten hangen, zit een rat te eten en springt een tweede op tegen de tralies. Op de linkerschouder van de man zit een rat aan een kettinkje, waarvan de laatste schakel aan zijn rechter pink is gestoken. Hij heeft een bontmuts op en draagt een met knoopjes gesloten hemd en een pofbroek. Hierover een met bont gevoerde, onderaan wat gerafelde, half openstaande mantel met opgestikte tressen, die ook op de gespleten halfmouwen voorkomen. Verder draagt hij kousen en schoenen. Een weitas van bont hangt aan een sjerp over zijn schouder; om het middel een sjerp, waarin een hartsvanger is gestoken, bovenaan versierd met een miniatuurkopje. Het knaapje met breed gerande hoed draagt over hemd en pofbroek een gerafeld, gedeeltelijk openstaand jak, voorts kousen en schoenen. Het kistje met koopwaar, vertoont aan de voorzijde links het wapen van Utrecht en rechts dat van Amersfoort.

Vervaardiging

Vervaardiger

beeldhouwer: Ambrosius van Swol
beeldhouwer: Albert Jansz. Vinckenbrinck (verworpen toeschrijving)

Plaats vervaardiging

beeldhouwer: Utrecht
beeldhouwer: Amsterdam

Datering

ca. 1660

Materiaal en Techniek

Fysieke kenmerken

buxushout, stok en spijlen van lood

Materiaal

Afmetingen

hoogte 30,5 cm × breedte 17,0 cm × diepte 8,5 cm
zonder plint: hoogte 26,5 cm

Onderwerp

Wat

seller of rat-poison

Verwerving en rechten

Verwerving

aankoop 1876

Copyright

Publiek domein

Herkomst

…; ? collection Jan Snellen (1711-1787), Rotterdam;{R.J.A. te Rijdt, ‘Een ‘‘nieuw’’ portret van een ‘‘nieuwe’’ verzamelaar van kunst en naturaliën: Jan Snellen geportretteerd door Aert Schouman in 1746’, _Oud Holland_ 111 (1997), pp. 22-53, esp. p. 35.} ? by descent to Samuel Constant Snellen van Vollenhoven (1816-1880), The Hague; from whom acquired by the Nederlandsch Museum voor Geschiedenis en Kunst, The Hague, 1876; transferred to the museum, 1885

Bibliografie en afkortingenlijst voor de herkomst (pdf)

Documentatie

1600-1700, Gregor J.M. Weber, Reinier J. Baarsen, Dirk Jan Biemond, Jonathan Bikker, cat.nr. 161
1600-1700, Gregor J.M. Weber, Reinier J. Baarsen, Dirk Jan Biemond, Jonathan Bikker, cat.nr. 161
Beeldhouwkunst in het Rijksmuseum [Amsterdam], Jaap Leeuwenberg, cat.nr. 251
Arm in de Gouden Eeuw, Simon Hendrik Levie, Marijke Carasso-Kok, cat.nr. 41
Catalogus van de beeldhouwwerken in het Nederlandsch Museum voor geschiedenis en kunst te Amsterdam [1915], p. 93, cat.nr. 307
Album : verzameling van afbeeldingen der merkwaardigste voorwerpen, ingezonden voor de tentoonstelling van oudheden, gehouden te Delft, in Julij en Augustus 1863, pl. XII, afb. 1, cat.nr. 1091
Kleinplastiek van Albert Jansz. Vinckenbrinck, Willy Halsema-Kubes
Waer in den Aert en Stand zijn uitgedrukt heel stout : Pieter van Baurscheits Drinkebroers en de boertige kunst in de Nederlanden, p. 426, 429, afb. 6
Th.H. Lunsingh Scheurleer, Oidheidkundig Jaarboek (1946), p. 29.

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.24543

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!