Roemer met het wapen en de lijfspreuk van prins Maurits, anoniem, 1606

Titel(s)

Roemer met het wapen en de lijfspreuk van prins Maurits
Roemer met het wapen en de wapenspreuk van prins Maurits en een gevelde boom

Objecttype

• roemer

Objectnummer

BK-NM-10754-47

Opschriften / Merken

• inscriptie, op kelk, diamantgraveren: ‘Je maintiendray Nassau’
• inscriptie, op kelk, diamantgraveren: ‘Tandem fit surculus arbor’ (Ten leste groeit uit twijg een boom)
• inscriptie, op kelk, diamantgraveren: ‘Joos parsevael Als deecken’
• datum, op kelk, diamantgraveren: ‘1606’ (Tweemaal)

Omschrijving

In druppels uitgetrokken standring. Ingestoken ziel. De stam, die bezet is met twee rijen doornnoppen, is als één geheel geblazen met de wijde, gebogen kelk. Op de kelk zijn gegraveerd het gekroonde en door een lauwerkrans omgeven wapen van prins Maurits, een gevelde dorre boom, een tronk waaruit twee jonge loten spruiten, het devies 'Je Maintiendray Nassau', de lijfspreuk van Maurits 'Tandem fit surculus arbor', twee maal het jaartal 1606 en tenslotte het opschrift 'Joos Parcevael als deecken'.

Vervaardiger

• glasblazer: anoniem

Plaats vervaardiging

Noordelijke Nederlanden

Datering

1606

Fysieke kenmerken

donkergroen glas met diamantgravure

Materiaal

• glas

Techniek

diamantgraveren / glasblazen

Afmetingen

geheel: hoogte 11,1 cm
mondrand: diameter 9,0 cm

Wat

• coat of arms (symbol of sovereignty)

Wie

• Maurits (prins van Oranje)

Credit line

• Legaat van de heer A.J. Enschedé, Haarlem

Verwerving

legaat 1896

Copyright

Publiek domein

• Nederland in de Gouden Eeuw, pp. 69-82, p. 73 (afb.)
• Nederlandse kunst in het Rijksmuseum 1600-1700, Jan Piet Filedt Kok, Reinier J. Baarsen, Bart Cornelis, Jan Daniël van Dam
• Glass in the Rijksmuseum, Pieter C. Ritsema van Eck, Henrica M. Zijlstra-Zweens, dl. 2, pp. 12-171, cat.nr. 9
• P.C. Ritsema van Eck, 'Drie glazen uit het museum van het Koninklijk Huisarchief', Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 31 (1980), p. 167.
• J.A. Brongers en H.F. Wijnman, 'Chronological classification of roemers with the help of 17th century paintings in the Low Countries', Rotterdam Papers, Rotterdam 1968, p. 22.
• A.-E. Theuerkauff-Liederwald, 'Der Römer, Studien zu einer Glasform, I', Journal of Glass Studies 10 (1968), p. 135, afb. 17.
• A.-E. Theuerkauff-Liederwald, 'Die niederländischen Gläser aus dem Gemälde von Bathelomäus van der Helst 'Schütsenmahlzeit am 18. Juni 1648 in der St. Jorisdoelen zu Amsterdam'', Rijksmuseum Amsterdam, ICOM glass Congress, Brussel 1965, paper 266, afb. VII.
• F. Hudig, 'Cristalleyne drinkhoorns', Oud-Holland 43 (1926), p. XVII.
• A.M. Pareau, 'Nederlandsche glasgraveurs en glasetsers en hun werk', Jaarverslag KOG 42 (1900), p. 18.
• B.F.W. van Riemsdijk, 'Het legaat van Mr. A.J. Enschedé', Woord en Beeld 1897, p. 104.