Titel(s)

Een mes en vork in foedraal

Objecttype

• reisbestek
• vork
• mes (culinair gereedschap)
• foedraal

Objectnummer

BK-1981-75

Opschriften / Merken

• meesterteken, naald van de tweetandige vork, afgeslagen: klaverblad in ruit (Voet 1912, nr. 75 (gildeplaat) ; Citroen 1975, nr. 1062) (Toegeschreven aan Johannes Calkoen.)
• merk, lemmet van mes, afgeslagen: olielamp (?) boven punt waaronder ster

Omschrijving

Reisbestek, tweedelig, van goud met email en diamanten, in een foedraal van robbenvel met goud. De vork en het mes hebben elk een conisch, zich naar het uiteinde toe verbredend handvat dat is versierd met geëmailleerde gekleurde bloemen in reliëf. De bloemen omgeven twee ovale medaillons, aan de ene zijde met een vrouwenfiguur, aan de andere zijde met een mannenfiguur. De figuren op de beide handvatten zijn niet gelijk. Het handvat heeft een iets gewelfde bovenzijd, versierd met een krans van veren in wit en zwart op eenhelblauw fond, bekroond door een gouden rozet met een diamant (ontbreekt bij het mes). De aangezette gouden vork met vier tanden en een gefacetteerde steel met balustervormig uiteinde, hoort niet bij dit bestek maar is een vervanging. De oorspronkelijke (?) vork met twee tanden is overigens wel bijgevoegd. Het mes heeft een ijzeren lemmet. Het foedraal, dat mogelijk het oorspronkelijke is, heeft een slotplaat en een scharnier van goud filigrein.

Vervaardiger

• edelsmid: anoniem
• edelsmid: Johannes Calkoen (toegeschreven aan)

Plaats vervaardiging

edelsmid: Nederland
edelsmid: Amsterdam

Datering

ca. 1650

Fysieke kenmerken

heften: gedeeltelijk geëmailleerd goud en edelstenen; foedraal: roggeleer met gouddraad beslag; vork met twee tanden: goud

Materiaal

• goud
• diamant
• email
• ijzer
• roggenvel

Techniek

emailleren / filigrein

Afmetingen

mes: lengte 15 cm
heft: lengte 6,5 cm
mes: gewicht 19 cm
vork: lengte 14,6 cm (viertandig) × lengte 6,5 cm (viertandig, heft) × gewicht 26 gr (viertandig) × breedte 1,2 cm (viertandig) × lengte 11,9 cm (tweetandig) × breedte 0,9 cm (tweetandig) × gewicht 46 gr (tweetandig)

Verwerving

aankoop 1981

Copyright

Publiek domein

Onderdelen

• Mes met in reliëf geëmailleerde bloemen en een medaillon met een figuur in een landschap (BK-1981-75-A)
• Vork met in reliëf geëmailleerde bloemen en een figuur in een landschap (BK-1981-75-B)
• Foedraal van lichtgrijs roggenvel met gouden slotplaat en scharnieren (BK-1981-75-C)
• Vork met twee tanden; steel met een lange, zich naar het uiteinde verjongende naald. (BK-1981-75-D)

• Amsterdams goud en zilver, Dirk Jan Biemond, Jan Rudolph de Lorm, p. 354, 355 met afb., cat.nr. 249
• Nederlands Goud, J.W.M. Ambaum, Karel Adolf Citroen, W. Koonings, cat.nr. 22
• Merken van Amsterdamsche goud- en zilversmeden : met 1 plaat en 1473 merken, p. 25, nr. 75
• Keuze uit de aanwinsten, p. 266, afb. 3