Balans met tegengewicht, Wenzel Jamnitzer (toegeschreven aan atelier van), ca. 1560 - ca. 1570
Aan de onderste dwarsbalk hingen oorspronkelijk twee schaaltjes aan lange draden: een voor de te wegen kostbaarheden, het andere voor de gewichtjes. Het tegengewicht is met een draad, via het wieltje onder in de stam, verbonden met het scharnier bovenaan. Door het tegengewicht dichter naar de voet van de balans te schuiven, kon de gebruiker de balans stellen. Zo konden verschillende metalen en edelstenen worden gewogen.