AK-NM-6568 Theepot
• Yixing steengoed
• Onderdeel van Royers studiecollectie (inventaris Van de Kasteele 1816, nr. 310)
• Mogelijk afkomstig van Susanna Louise Huygens
• Gepubliceerd: 150 Jaar… 1966, nr. 365; Journey… 2019, pp. 116-117.
• Oorspronkelijk twee exemplaren, 1 geruild in 1923
Theepotten van rood steengoed waren gebruiksvoorwerpen, maar het waren ook verzamelaarsstukken. Jan Rudolf Sporck, een verzamelaar in Praag, legde in de periode 1717-1741 allerhande onderwerpen vast in zijn 7-delige schetsboek, ook voorwerpen uit zijn collectie en daaronder was een zeer vergelijkbare Yixing theepot [Suchomel 2015, pp. 64-65]. Een andere vergelijkbare theepot bevindt zich in de collectie van kasteel Duivenvoorde, waarschijnlijk afkomstig van Johanna Susanna van der Mandere (1714-1793) [Kallenborn 1993, pl. 4]. Zie de toelichting bij AK-NM-6574 voor meer informatie over deze collectie. Loesch beeldt een kopie in Böttger-steengoed af uit de periode 1710-1715 [Loesch 1998, p. 111]. Dit sluit goed aan bij de hier voorgestelde datering voor Royers theepot.
Er is wel gesuggereerd dat Royers studiecollectie (nieuwe) voorwerpen rechtstreeks uit China zouden bevatten – betrouwbare informatiebronnen voor het eigentijdse China. Dat is in het geval van de keramiek die níet tot zijn porseleinverzameling, maar tot zijn studiecollectie behoorde, lang niet altijd het geval – zoveel maakt deze pot wel duidelijk [Van Campen 2021 voor het onderscheid porseleinverzameling – studiecollectie]. Als Royer dan oude stukken Yixing in zijn collectie had ligt het voor de hand dat hij op z’n minst een aantal daarvan overnam van zijn tante Susanna Louise Huygens (1714-1785). Royer kocht immers een grote hoeveelheid porselein uit haar nalatenschap en in Susanna Louises boedel is een aparte rubriek ‘Rood OostIndisch Aardewerk’ met een groot aantal theepotten. De beschrijvingen zijn echter te algemeen om duidelijke verbanden te leggen tussen Royers stukken en de vermeldingen in die boedel. Voor deze theepot komt ‘Een trekpot met blad opwerk’ in aanmerking, maar ja, dat kan ook op AK-NM-6574 slaan, of het kan een geheel andere pot geweest zijn. Dit blijft helaas onduidelijk.
Bronnen:
150 jaar Koninklijk Kabinet van Schilderijen, Koninklijke Bibliotheek, Koninklijk Penningkabinet; herdenkingstentoonstelling in het Mauritshuis, Z.pl. 1966.
E.A. Kallenborn, ‘Yixing steengoed op kasteel Duivenvoorde te Voorschoten’, Antiek: tijdschrift voor oude kunst en kunstnijverheid 27/10 (1993), pp. 469-480.
Anette Loesch, Staatliche Kunstsammlungen Dresden, Porzellansammlung: Führer durch die ständige Ausstellung im Dresdner Zwinger, dresden, 1998.
Filip Suchomel, 300 treasures: Chinese porcelain in the Wallenstein, Schwarzenberg & Lichnowski family collections, Praag, 2015.
Journey of the Zisha teapot to Taiwan and beyond: 400 years of Yixing teaware and its influence on global tea culture (tent.cat. Taipe County Yingge Ceramics Museum), Taipei, 2019.
Jan van Campen, Collecting China: Jean Theodore Royer (1737-1807), collections and Chinese studies, Hilversum, 2021.