Title(s)
Allegorie op het vruchtbare Friesland
Titelpagina voor: Bernardus Schotanus à Sterringa, Uitbeelding der Heerlijkheit Friesland, 1718
Uitbeeldinge der Heerlijkheit Friesland. Zoo in't algemeen, als in haare zo bijzondere Grietenijen. Door Dr. Bern. Schotanus â Sterringa. Nu Nieuwelijke, Met Bijgevoegde Aangrenzingen, en veel Vermeerderingen (title on object)
Description
Op het voetstuk in het midden staat de personificatie van de cartografie, met in haar hand een aardbol die ze met een passer meet. Op haar bovenbeen rust een kaart van Friesland. Aan haar voeten een meetketting, een rond (land)meetkundig instrument en een portret van Willem IV van Oranje-Nassau. Daaronder de titel. Ze houdt een wakend oog op Wispelturigheid (Wispeltuer), linksonder. Hij staat voor de wispelturigheid waar het Friese land zich naar moet schikken: een bos kon opeens onder water staan, want zijn lichaam smelt door het zoute water van de zee. Linksboven zijn hoofd een schild met het wapen van Friesland (met schuinbalken en pompeblêden). De dreiging van de zee is rechtsonder verbeeld door een onstuimige Neptunus (Zeevoogd). Links en rechts van Cartografie nog meer figuren die betrekking hebben op Friesland en haar vruchtbare natuur, visserij en landbouw. Links, met haar arm leunend op een kruik waar water uitstroomt, een stroomgodin (Stroomvoogdess) met rechts van haar de personificatie van de visserij (Visschevang). Boven hen van links naar rechts: een sater met fluit als personificatie van de natuur (Natuer), de personificatie van de bossen met eikenloven (Woudman) en personificatie van de turfwinning (vrouw Veenbrand). Rechtsonder haar vrouw Onland, die rouwt om de schade die de turfwinning aan het land veroorzaakt. Rechts van Cartografie zit Flora en/of Ceres (vrouw Veldgewas) met korenaren en cornucopia, ze staat voor de overvloed die voortvloeit uit het land. Boven haar, op de achtergrond, twee vrouwelijke personificaties die in verband staan met groene weides en/of grasvelden: Beemdeheil en Graazevol. Rechts, met in haar ene hand een bazuin met daarop een vrijheidshoed en in de andere hand een schild met het wapen van de provincie, de Friese Maagd. Op de achtergrond een landschap met kenmerkende Friese elementen, zoals het Sjaerdemaslot te Franeker en de vuurspuwende Rode Klif te Gaasterland (zou in de oudheid een vulkaan zijn geweest).
