Pair of Bellows with the Flight into Egypt, Master of the Utrecht Stone Female Head (attributed to workshop of), c. 1510

Title(s)

Pair of Bellows with the Flight into Egypt

Object type

• bellow

Object number

BK-NM-66

Description

Bestaat uit een voor- en achterblad, beide bovenaan half rond met een uitsteeksel als handvat en naar onderen spits uitlopend in een koperen blaaspijp. Op het voorblad de Vlucht naar Egypte boven een geprofileerde console, waartegen, gezien de daar uitgebeelde banden, twee wapenschilden zijn geplaatst. Maria zit van de beschouwer afgewend op de ezel, die naar rechts gaat en door Jozef aan de teugel wordt geleid. Zij heeft haar wijde mantel om zich en het kind heen geslagen, dat naar haar opziet en dat zij in haar linkerarm houdt; een slip van de mantel heeft zij in de rechterhand. Jozef loopt met grote passen voorop en ziet naar haar om. Hij houdt in de linkerhand de teugel en in de rechter een staf, die op de schouder rust en waaraan een korfje hangt. Hij draagt een kaproen en een mantel, die over de schouder is teruggeslagen, waardoor een deel van tuniek en mouwen vrijkomt. Het heuvelige landschap toont links boven, tussen geboomte, een boerenhoeve, waarvoor een zuil staat met een omvallend afgodsbeeld; rechts in het veld een man die met een sikkel koren maait. Boven beide taferelen een ommuurde stad met huizen en een torenvormig bouwwerk, waar een trap naartoe leidt. Dit bouwsel bestaat uit twee omgangen met door kantelen omgeven verdiepingen, waarvan de bovenste nog torentjes en waterspuwers vertoont. In het vlakke achterblad een opening met gotisch maaswerk; de koperen blaaspijp heeft een eenvoudige profilering.

Artist

• sculptor: Master of the Utrecht Stone Female Head (attributed to workshop of)

Place

Utrecht

Dating

c. 1510

Physical features

oak with leather, brass and traces of polychromy

Material

• bladen: oak (wood)
• blaaspijp: brass (alloy)
• leather

Technique

polychromy

Measurements

height 61.5 cm × width 22 cm × depth 7.5 cm

What

• the flight into Egypt: Mary, Joseph, the child (and sometimes others) on their way; Mary usually riding on an ass

Acquisition

purchase 1873

Copyright

Public domain

Provenance

• Middeleeuwse beelden uit Utrecht 1430-1530, Micha Leeflang, C.J.F van Schooten, Truus van Bueren, p. 284-285, cat.nr. 55
• 1100-1600, Reinier J. Baarsen, Frits Scholten, p. 28, afb. 23
• Documents classés de l'art dans les Pays-Bas du Xe au XIXe siècle...formant suite à l'ouvrage de J.J. van Ysendijck, A.W. Weissman, dl. 3, p. 12
• 1100 - 1600, Reinier J. Baarsen, Frits Scholten, p. 28, afb. 23
• Hout- en steensculptuur van Museum Catharijneconvent : ca. 1200-1600, p. 189
• Nederlandse kunst in het Rijksmuseum 1400-1600, Reinier J. Baarsen, Jan Piet Filedt Kok, Ger Luijten, Hendrik Willem van Os, Frits Scholten, cat.nr. 25
• Netherlandish art in the Rijksmuseum 1400-1600, Jan Piet Filedt Kok, Ger Luijten, Hendrik Willem van Os, Frits Scholten, cat.nr. 25
• Thuis in de late middeleeuwen : het Nederlands burgerinterieur 1400-1535, p. 51-55
• Het leven in de late middeleeuwen, Adeline M. Janssens, cat.nr. 25
• Beeldhouwkunst in het Rijksmuseum [Amsterdam], Jaap Leeuwenberg, cat.nr. 37
• Middeleeuwse kunst der Noordelijke Nederlanden, cat.nr. 312
• Catalogus van meubelen en betimmeringen, Theodoor Herman Lunsingh Scheurleer, cat.nr. 346
• Tentoonstelling bijbelsche kunst, Frederik Schmidt-Degener, cat.nr. 81-h
• Catalogus van de beeldhouwwerken in het Nederlandsch Museum voor geschiedenis en kunst te Amsterdam [1915], p. 64, afb. 49, cat.nr. 226
• Die Holzskulptur in den Niederlanden, Marinus van Notten, Willem Vogelsang, dl. 2, pl. XXXIII
• Catalogus van de beeldhouwwerken in het Nederlandsch Museum voor geschiedenis en kunst te Amsterdam [1904], p. 15, 16, cat.nr. 57
• Tentoonstelling - internationale koloniale en uitvoerhandel - Amsterdam 1883 : gids op de tentoonstelling van retrospectieve kunst, p. 25
• Tentoonstelling - internationale koloniale en uitvoerhandel - Amsterdam 1883 : gids op de tentoonstelling van retrospectieve kunst, cat.nr. 25
• Objets d'art et de curiosité tirés des grandes collections hollandaises : orfèvrerie, ivoires, fayences, émaux, Henry Havard, cat.nr. 387
• Katalogus der tentoonstelling van voorwerpen van kunst en nijverheid uit vroegere eeuwen [in "Arti et Amicitiae" te Amsterdam] 1873, p. 52, cat.nr. 387
• De vlucht naar Egypte, Jaap Leeuwenberg, p. 18, afb. 3
• H.L.M. Defoer, 'Een laatmiddeleeuws schoorsteenfries uit Utrecht met de bekoring van Antonius', Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 45 (1994), p. 301-323.
• W. Halsema-Kubes, 'Een gebeeldhouwde blaasbalg in het Rijksmuseum', Antiek 3 (1968) nr. 5, p. 253-257.
• J. Leeuwenberg, 'Die heilige Dorothea und der Meister des Utrechter steinernen Frauenkopfs', Aachener Kunstblätter 34 (1967), p. 175-193, afb. 10.
• J. Leeuwenberg, 'Een nieuw facet aan de Utrechtse Beeldhouwkunst III: vijf Utrechtse Altaarkasten in Noorwegen', Oud Holland 74 (1959), p. 79-102.
• J. Leeuwenberg, 'Een nieuw facet aan de Utrechtse Beeldhouwkunst II', Oud Holland 72 (1957), p. 58, afb. 4.
• Documentatiemap.