AK-NM-6355 Twee dekseldozen
• Japans gekleurd porselein – Arita
• Onderdeel van Royers porseleincollectie
• Mogelijk afkomstig uit het bezit van Constantijn Huygens
• Gepubliceerd: Voyage of Old Imari 2000, nr. 215; Jörg 2003, nr. 103
Deze dekseldozen hebben de vorm van een krekelkooitje dat met een koord is dichtgebonden. De historisch gegroeide begrippen Kakiemon en Imari zijn niet direct van toepassing op deze stukken vandaar dat ze als gekleurd Arita-porselein worden aangeduid. Volgens Menno Fitski is het in ieder geval wel duidelijk dat ze niet uit de Kakiemon-werkplaats komen. Een vergelijkbaar stuk in de Ashmolean Museum heeft gaatjes in de deksel en kan dus inderdaad als krekelkooi gebruikt zijn [Impey 2002, nr. 215]. In dit geval volgen de dekseldozen alleen de vorm. Een tweede vergelijkbare pot is gepubliceerd in een Japanse catalogus [Polychrome porcelain…1991, nr. 114].
Ook van deze bijzondere stukken mag aangenomen worden dat Royer ze overnam uit de nalatenschap van zijn oudtante Susanna Louise Huygens (1714-1785) die ze op haar beurt misschien door vererving had gekregen. Haar overgrootvader Constantijn Huygens was een groot liefhebber van Aziatische luxegoederen en Susanna woonde in Huygenshuis dat ononderbroken door de familie Huygens was bewoond – wellicht stamde een deel van het porselein in haar huis nog af van Cosntantijn. In de inventaris van Susanna’s boedel treffen we bij het gekleurde porselein: ‘Twee potten of toegebonden suikerbossen’. Deze omschrijving is in het verleden in verband gebracht met het doosje AK-NM-6382, waarbij dan verondersteld werd dat een van de twee stukken verloren was gegaan. Maar toen bij nader onderzoek een andere beschrijving werd gevonden voor dat stuk (‘Een soogenaamde toegebonde doos’), bleek het veel logischer dat dit de suikerpotten zijn. Ook al door het formaat – vergelijk bijvoorbeeld AK-NM-6838, een dekselpot in grote lijnen vergelijkbaar in vorm en formaat, waarvan ook wordt aangenomen dat het werd gebruikt voor suiker of kandijklonten [Jörg 1997, nr. 108].
Bronnen:
Polychrome porcelain in Hizen: its early type and change of style (tent.cat Kyushu Ceramic Museum), 1991.
Christiaan J.A. Jörg, Chinese ceramics in the collection of the Rijksmuseum, Amsterdam: the Ming and Qing dynasties, Londen, 1997.
The voyage of old-imari porcelains (tent.cat. Kyushu Ceramic Museum), N.pl., 2000.
Oliver Impey, Japanese export porcelain: catalogue of the collection of the Ashmolean Museum, Oxford/Leiden, 2002.
Christian J.A. Jörg, Fine and curious: Japanese export porcelain in Dutch collections, Leiden, 2003.
Menno Fitski, Kakiemon porcelain: a handbook, Leiden/ Amsterdam, 2011.
